واژه‌ی استوک در بازار ایران به‌صورت تدریجی تغییر کاربری داد و اکنون به کالاهای دست‌دوم نیز این واژه گفته می‌شود. درحالی‌که محصولات استوک قاعدتا باید شرایط مطلو‌ب‌تری نسبت به انواع دست‌دوم داشته باشند، اما شاهد فروش کالاهایی بسیار قدیمی و شرایط فیزیکی نامطلوب با عنوان استوک هستیم.
شرکت‌های بزرگ جهانی برای تأمین نیاز‌های خود، قرارداد‌های بزرگی با برند‌های نام‌دار جهانی انعقاد می‌کنند. به‌عنوان مثال با مراجعه به اچ‌پی، چندین هزار کامپیوتر و لپ‌تاپ برای استفاده‌ی کارکنان خود سفارش می‌دهند. این دسته از قراردادها سود سرشاری را عاید شرکت‌های تأمین‌کننده می‌کند که منجر به ایجاد رقابتی سنگین بین تأمین‌کنندگان می‌شود. برخی مواقع حتی شرکت‌ها با قیمتی بسیار اندک اقدام به فروش محصولات خود به سازمان‌ها می‌کند تا تنها بازار گسترده‌تری در مقایسه با رقبا داشته باشد.
این موضوع منجر به کوتاه شدن چرخه‌ی به‌روزرسانی تجهیزات سازمان‌ها می‌شوند. اما تجهیزات قدیمی عموما به‌صورت کلی و با قیمتی بسیار مقرون‌به‌صرفه برای استفاده در بازار‌های جهان سوم به فروش می‌رسند. عموما این دسته از محصولات در بازار ایران با نام استوک به فروش می‌رسند؛ کامپیوتر، لپ‌تاپ و مانیتور‌های دست‌دوم و سازمانی که به‌صورت عمده وارد بازار کشورمان شده‌اند.
کامپیوتر و لپ‌تاپ اوپن باکس چیست؟
محصولات اوپن باکس (open box) همان تعریف اشتباه واژه‌ی استوک در کشورمان است. این دسته از محصولات به‌دلایل متعددی اعم از نارضایتی خریدار، وجود نقص فنی، وجود ایرادات ظاهری مثل خط‌و خش، یافتن قیمت ارزان‌تر، ارسال نمونه‌ی اشتباه پس از خرید و باز شدن جعبه توسط کاربر، به فروشگاه بازگردانده می‌شوند. فروشگاه‌ها نیز با بررسی شرایط دستگاه‌ها، اقدام به فروش آن‌ها با قیمتی پایین‌تر به خریداران می‌کنند. دیجیکالا چندی پیش محصولات این چنینی را طی طرح ویژه‌ی اوپن‌باکس خود عرضه می‌کرد که به دلایل مختلفی این طرح لغو شد. به همین دلیل در حال حاضر یافتن محصولات اوپن‌باکس در ایران امری بسیار دشوار است.
پس از خرید کامپیوتر و لپ‌تاپ اوپن‌باکس حتما باید به بررسی شرایط اعلام شده از سوی فروشنده و بررسی سایر جوانب فنی و ظاهری پرداخت. البته در نظر داشته باشید که در بسیاری از مناطق جهان، اوپن‌باکس‌ها صرفا مشکل فنی نداشته و به دلایل دیگری به فروشگاه بازگشت داده شده‌اند. با این حال به‌دلیل باز شدن جعبه و استفاده توسط سایر افراد، حتما متعلقات جعبه و شرایط دستگاه را با دقت بررسی کنید.
کامپیوتر و لپ‌تاپ ریفربیشد یا ریفر چیست؟
«ریفربیشد» (Refurbished) به محصولاتی گفته می‌شود که به دلیل وجود نقص فنی به سازنده بازگردانده شده است. سازنده نیز پس از رفع نقص موجود، محصول را مجدد به فروش می‌رساند. اما این دسته از محصولات با نام نو به فروش نمی‌رسند و لقب ریفربیشد را با خود به یدک می‌کشانند. شرایط فروش و گارانتی ریفربیشد‌ها به شرکت‌های سازنده بستگی دارد و نمی‌توان قانون کلی برای آن ارایه کرد. کامپیوترهای ریفربیشد قیمت بیشتری در مقایسه با دیگر انواع دست دوم دارند، ولی ریسک خرید آن‌ها به‌مراتب کمتر است.
لپ‌تاپ‌های ریفربیشد به‌صورت مستقیم از طرف سازنده یا فروشگاه‌های معتبر فروخته می‌شوند. این دسته از محصولات حتی در برخی فروشگاه‌ها «رتبه‌بندی» می‌شوند که تفاوت آن با نمونه‌های نو بهتر مشخص شود. از آنجایی که لپ‌تاپ‌های ریفربیشد به‌صورت کامل توسط متخصصان تعمیر و تا جای ممکن به لپ‌تاپ‌های دست اول نزدیک شده‌اند، ریسک خرید کمی دارند و خیالتان از بابت سالم بودن قطعات داخلی دستگاه راحت است. البته پیدا کردن فروشگاه‌هایی که لپ‌تاپ ریفربیشد بفروشد، حداقل در بازار ایران، کار دشواری است.
لپ‌تاپ‌های ریفربیشد به دو دسته تقسیم می‌شوند: ریفربیشد شده توسط شرکت سازنده (Factory Refurbished) و ریفربیشد شده توسط کاربر (User Refurbished). دسته اول، آن‌هایی هستند که دوباره وارد خط تولید کارخانه شده‌اند و همه استانداردهای لپ‌تاپی سالم را دارند. دسته دوم آن‌هایی هستند که توسط سایر شرکت‌ها مورد بازسازی قرار گرفته‌اند و تضمین کمتری برای کیفیت آن‌ها وجود دارد؛ بنابراین به‌دنبال لپ‌تاپ‌هایی باشید که توسط شرکت سازنده ریفربیشد شده باشند.
